Archiwum dnia: 30 stycznia 2014

Beata Sasin- psycholog z PPP w Lubaniu.

HIPERLEKSJA- PROBLEMY W ROZUMIENIU CZYTANEGO TEKSTU.

         W literaturze pedagogicznej wiele uwagi poświęca się dzisiaj problemowi dysleksji rozwojowej, czyli specyficznym trudnościom w czytaniu i pisaniu. Cieszy fakt, iż wielu rodziców, u których dzieci stwierdzono dysleksję , ma wiedzę  na temat tego zaburzenia. Jeszcze  do niedawna rodziło ono tak wiele lęków wśród rodziców i dzieci.

W mojej kilkunastoletniej praktyce zawodowej zdiagnozowałam wiele takich przypadków. Trudności w czytaniu mogą mieć jednak różny obraz i pochodzenie. Jednym z podstawowych jest podział na trudności „techniczne” w dekodowaniu tekstu oraz trudności  w rozumieniu przeczytanego tekstu. U bardzo wielu badanych przeze mnie dzieci, nie rozumiały one tekstu, ponieważ miały słabą technikę czytania i były  na niej zbyt mocno skoncentrowane/ jest to często występujące zjawisko/.

Istnieją jednak i takie przypadki, gdy dziecko czyta tekst płynnie, w dobrym tempie i bez błędów, a mimo  tego nie rozumie treści czytanego tekstu. Zaburzenie  to nazywa się hiperleksją.

W badaniach nad tym zjawiskiem podkreśla się rolę osłabionych kompetencji językowych. Ich efektem są trudności dziecka w rozumieniu, między innymi wyrażeń ,w których nie ma bezpośredniego związku między strukturą gramatyczną a strukturą znaczeniową wypowiedzi. A więc są to kłopoty  również w zrozumieniu przenośni, idiomów czy przysłów „Nie rzucaj pereł przed świnię.. ” , „ Nie chwal dnia przed zachodem słońca..”…

U dzieci z hiperleksją obserwuje się braki w zakresie myślenia i pamięci oraz małą znajomość reguł językowych i niski zasób słownictwa.

Dziecko w pierwszym okresie  nauki czytające szybko i płynnie/ nie zawsze  ze zrozumieniem/ odbierane  jest przez rodziców i nauczycieli jako radzące sobie w nauce. W tym bowiem okresie dużą wagę przypisuje się technice czytania. Często jesteśmy świadkami sytuacji, w której rodzic, chcąc pochwalić  się swoją pociechą przed  znajomymi czy rodziną, zachęca je do przeczytania bajki. Czy często zdarza się, aby tekst ten jeszcze opowiedziało?

Trudności ze zrozumieniem tekstu nieujawnione w pierwszej fazie nauki, utrwalają się i mają negatywny wpływ na karierę szkolną a potem  zawodową młodego człowieka. Dlatego też ważne jest, aby opisane trudności językowe zostały  szybko zdiagnozowane i poddane terapii, czemu służą działania podejmowane  przez pracowników Poradni Psychologiczno- Pedagogicznych.

O CZYM RODZIC PAMIĘTAĆ POWINIEN

• Podstawowym warunkiem skutecznego oddziaływania na dziecko jest CODZIENNA systematyczna praca w domu i szkole.
• Dziecko powinno odrabiać zadania domowe zawsze w tym samym miejscu .
• Dziecko powinno  codziennie odrabiać lekcje w tym samym czasie (zgodnie z harmonogramem dnia ).
• Nauczyciel po każdej lekcji wyznacza zadanie domowe –pamięciowe  wyuczenie się tematu to też zadanie .
• Ważny jest krótki odpoczynek przed odrabianiem lekcji ponieważ pamięć pracuje, lepiej gdy jest zrelaksowana.
• To rodzic powinien pamiętać ,że nadszedł czas odrabiania lekcji
• Rodzic codziennie sprawdza ,co jego dziecko ma zadane i analizuje razem z dzieckiem, co stanowi dla niego trudność .
• Rodzic pomaga dziecku w odrobieniu trudnego zadania, a gdy sam sobie nie radzi , może skorzystać pomocy nauczyciela.
• Podczas odrabiania lekcji  na biurku dziecka nie powinno być zbędnych rzeczy.
• Trzeba zadbać o ciszę –wyłączyć telewizor ,radio ,unikać głośnych rozmów.
• Aby mózg był sprawny należy robić krótkie przerwy po kolejnych etapach pracy –zalecaną formą relaksu są ćwiczenia kinezjologii edukacyjnej ponieważ:

-sprzyjają koordynacji funkcji wzrokowych ,słuchowych i ruchowych

– rozwijają koncentrację uwagi i pamięć

-uczą kontrolować ruchy i emocje

• Należy wyposażyć dziecko w odpowiednie pomoce do odrobienia zadań domowych;
• Rodzic codziennie sprawdza oceny dziecka w dzienniczku, aby móc na bieżąco uzupełniać braki w wiedzy i pisemnych zadaniach domowych.

BEATA SASIN